Dwish Dhatu Roop in Sanskrit | अदादिगण तथा उभयपदी धातु रूप

Join Our WhatsApp Channel Join Now
Join Our Telegram Channel Join Now

नमस्कार दोस्तों, आज आपको इस लेख से Dwish Dhatu Roop in Sanskrit भाषा मे आपको सिखने को मिलने वाला है। Dwish Dhatu Roop के बारे मे काफी छात्र सीखना चाहते है। और इंटरनेट पर भी इसके बारे मे जानकारी खोजते रहते है। इसलिए मेने इस लेख के माध्यम से आपको द्विष् धातु रूप के बारे मे बता रहे  है। द्विष् धातु का अर्थ है ‘द्वेष करना, to hate’। यह अदादिगण तथा उभयपदी धातु है। सभी उभयपदी अदादिगण धातु के धातु रूप इसी प्रकार बनते है जैसे- इ, आस्, अद्, दुह्, जागृ, ब्रू, रुद्, या, विद्, शी, हन् आदि। द्विष् धातु के रूप संस्कृत में परस्मैपद एवं आत्मनेपद दोनों धातुओं में सभी पुरुष एवं वचनों में नीचे दिए गए हैं।

Dwish Dhatu Roop in Sanskrit

धातुओ  के दो रूप होते है

  1. परस्मैपद
  2. आत्मनेपद

द्विष् धातु के रूप (Dhatu Roop of Dwish ) – परस्मैपद

1 . लट् लकार (वर्तमान काल, Present Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्वेष्टिद्विष्टःद्विषन्ति
मध्यम पुरुषद्वेक्षिद्विष्ठःद्विष्ठ
उत्तम पुरुषद्वेक्षिद्विष्वःद्विष्मः
Dwish Dhatu Roop

2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्वेक्ष्यतिद्वेक्ष्यत:द्वेक्ष्यन्ति
मध्यम पुरुषद्वेक्ष्यसिद्वेक्ष्यथ:द्वेक्ष्यथ
उत्तम पुरुषद्वेक्ष्यामिद्वेक्ष्याव:द्वेक्ष्याम:
Dwish Dhatu Roop

3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअद्वेट्अद्विष्टाम्अद्विषन्
मध्यम पुरुषअद्वेट्अद्विष्टम्अद्विष्ट
उत्तम पुरुषअद्वेषम्अद्विष्वअद्विष्म
Dwish Dhatu Roop

4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्वेष्टुद्विष्टाम्द्विषन्तु
मध्यम पुरुषद्विष्टात्द्विष्टम्द्विष्ट
उत्तम पुरुषद्वेषाणिद्वेषावद्वेषाम
Dwish Dhatu Roop

5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्विष्यात्द्विष्याताम्द्विष्युः
मध्यम पुरुषद्विष्याःद्विष्यातम्द्विष्यात
उत्तम पुरुषद्विष्याम्द्विष्यावद्विष्याम
Dwish Dhatu Roop

6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअद्विक्षत्अद्विक्षताम्अद्विक्षन्
मध्यम पुरुषअद्विक्षःअद्विक्षतम्अद्विक्षत
उत्तम पुरुषअद्विक्षम्अद्विक्षावअद्विक्षाम
Dwish Dhatu Roop

7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषदिद्वेषदिद्विषतुःदिद्विषुः
मध्यम पुरुषदिद्वेषिथदिद्विषथुःदिद्विष
उत्तम पुरुषदिद्वेषदिद्विषिवदिद्विषिम

8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्वेष्टाद्वेष्टारौद्वेष्टार:
मध्यम पुरुषद्वेष्टासिद्वेष्टास्थ:द्वेष्टास्थ
उत्तम पुरुषद्वेष्टास्मिद्वेष्टास्व:द्वेष्टास्म:

9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्विष्यात्द्विष्यास्ताम्द्विष्यासुः
मध्यम पुरुषद्विष्याःद्विष्यास्तम्द्विष्यास्त
उत्तम पुरुषद्विष्यासम्द्विष्यास्वद्विष्यास्म

10. लृङ् लकार – हेतुहेतुमद् भविष्य काल

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअद्वेक्ष्यत्अद्वेक्ष्यताम्अद्वेक्ष्यन्
मध्यम पुरुषअद्वेक्ष्यःअद्वेक्ष्यतम्अद्वेक्ष्यत
उत्तम पुरुषअद्वेक्ष्यम्अद्वेक्ष्यावअद्वेक्ष्याम

द्विष् धातु के रूप (Dhatu Roop of Dwish ) – आत्मनेपद

1 . लट् लकार – वर्तमान काल

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्विष्टेद्विषातेद्विषते
मध्यम पुरुषद्विक्षेद्विषाथेद्विड्ढ्वे
उत्तम पुरुषद्विषेद्विष्वहेद्विष्महे

2. लृट् लकार (भविष्यत काल, Future Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्वेक्ष्यतेद्वेक्ष्येतेद्वेक्ष्यन्ते
मध्यम पुरुषद्वेक्ष्यसेद्वेक्ष्येथेद्वेक्ष्यध्वे
उत्तम पुरुषद्वेक्ष्येद्वेक्ष्यावहेद्वेक्ष्यामहे

3. लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअद्विष्टअद्विषाताम्अद्विषत
मध्यम पुरुषअद्विष्ठाःअद्विषाथाम्अद्विड्ढ्वम्
उत्तम पुरुषअद्विषिअद्विष्वहिअद्विष्महि

4. लोट् लकार (आज्ञा के अर्थ में, Imperative Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्विष्टाम्द्विषाताम्द्विषताम्
मध्यम पुरुषद्विक्ष्वद्विषाथाम्द्विड्ढ्वम्
उत्तम पुरुषद्वेषैद्वेषावहैद्वेषामहै

5. विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्विषीतद्विषीयाताम्द्विषीरन्
मध्यम पुरुषद्विषीथाःद्विषीयाथाम्द्विषीध्वम्
उत्तम पुरुषद्विषीयद्विषीवहिद्विषीमहि

6. लुङ् लकार (सामान्य भूतकाल, Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअद्विक्षतअद्विक्षाताम्अद्विक्षन्त
मध्यम पुरुषअद्विक्षथाःअद्विक्षाथाम्अद्विक्षध्वम्
उत्तम पुरुषअद्विक्षिअद्विक्षावहिअद्विक्षामहि

7. लिट् लकार (परोक्ष भूतकाल, Past Perfect Tense)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषदिद्विषेदिद्विषातेदिद्विषिरे
मध्यम पुरुषदिद्विषिषेदिद्विषाथेदिद्विषिध्वे
उत्तम पुरुषदिद्विषेदिद्विषिवहेदिद्विषिमहे

8. लुट् लकार (अनद्यतन भविष्य काल, First Future Tense of Periphrastic)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्वेष्टाद्वेष्टारौद्वेष्टार:
मध्यम पुरुषद्वेष्टासेद्वेष्टासाथेद्वेष्टाध्वे
उत्तम पुरुषद्वेष्टाहेद्वेष्टास्वहेद्वेष्टास्महे

9. आशिर्लिङ् लकार (आशीर्वाद हेतु, Benedictive Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषद्विक्षीष्टद्विक्षीयास्ताम्द्विक्षीरन्
मध्यम पुरुषद्विक्षीष्ठाःद्विक्षीयास्थाम्द्विक्षीध्वम्
उत्तम पुरुषद्विक्षीयद्विक्षीवहिद्विक्षीमहि

10. लृङ् लकार (हेतुहेतुमद् भविष्य काल, Conditional Mood)

पुरुषएकवचनद्विवचनबहुवचन
प्रथम पुरुषअद्वेक्ष्यतअद्वेक्ष्येताम्अद्वेक्ष्यन्त
मध्यम पुरुषअद्वेक्ष्यथाःअद्वेक्ष्येथाम्अद्वेक्ष्यध्वम्
उत्तम पुरुषअद्वेक्ष्येअद्वेक्ष्यावहिअद्वेक्ष्यामहि

आपको यह लेख (पोस्ट) कैंसा लगा? हमें कमेंट के माध्यम से अवश्य बताएँ। gk-help.com पर हमारी टीम शीघ्र ही आपके कमेंट का जवाब देगी।

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top